Terwyl julle vashou aan die hoop wat God gee, moet julle die belange van julle gemeenskap bevorder!

Skriflesing:   Jeremia 29 ; Kernverse:Jeremia 29:5-7 en 10b

Liturgie  23 Okt. 2011

na Votum Ps. 146 v 1   (OAB)

Na Wet Ps. 130 v 1 & 2  (OAB)

Na gebed Ps. 31 v 1 & 3  (OAB)

Slotsang Ps. 146 v 3 & 8 (OAB)

Inleiding

Vir baie van ons voel dit nog vreemd om in hierdie nuwe Suid Afrika te lewe. Ons voel ook dikwels ontuis in die samelewing waar nuwe skokke, soos onbeheerste misdaad, verkragting en kapings, ons telkens tref. Daarom kom daar soms `n lam gevoel oor ons, `n gevoel dat ons dalk vreemdelinge in ons omgewing geword het. Is dit dalk amper soos die ballinge in Babel moes gevoel het? Wat daarby kom is dat ouderdom en `n ongeneeslike siekte ons ook laat vra: hoekom leef ek nog en wat is die sin daarvan as ek niks meer kan doen en my bewegings so ingeperk word?

Hoe moet ons hierdie situasie hanteer? Hoe kan ons die betekenis van hierdie tyd verstaan en hoe kan ons gemotiveer word om te lewe soos iemand wat voel sy/haar lewe is nog sinvol? Hierdie besondere hoofstuk aan die eerste groepie ballinge in Babel help ons vandag nog hiermee. Ons teksgedeelte kan eintlik so saamgevat word as `n tydige woord aan ons: Terwyl julle vashou aan die hoop wat God gee, moet julle die belange van julle gemeenskap bevorder!

Twee aspekte staan baie skerp uit:

·        Hou vas aan die hoop wat God gee!

·        Bevorder die belange van julle gemeenskap!

1.  Hou vas aan die hoop wat God gee

In hierdie hoofstuk is daar ’n warm briefwisseling tussen Jerusalem en Babel.

Jeremia skryf eers ’n lang brief en stuur dit saam met betroubare manne, Elasa en Gemarja, na die ballinge in Babel om hulle teen die valse profesie van die selfaangestelde profete te waarsku: name wat genoem word, is Agab, Sedekia en Semaja.

Semaja, ’n valse profeet in Babel, reageer skerp op Jeremia se brief deur te skryf aan die priester Sefanja, wat dissipline moes uitoefen in Jerusalem. Daarin vra hy dat die priester Jeremia moet stilmaak.

In ’n derde brief, een wat Jeremia skryf, reageer hy op Semaja se brief en waarsku dat God Semaja sal straf deur hom kinderloos te laat sterf. In hierdie preek val die klem op Jeremia se eerste brief aan die ballinge.

Wie was hierdie ballinge?

Dit was die eerste groep, leiers en belangrike en waardevolle persone, wat ongeveer in 597 vC, so tien jaar voor die val van Jerusalem en die vernietiging van die tempel in 586, na Babel weggevoer is. Hulle was nie té pessimisties oor die wegvoering nie, want die valse profete het hulle verseker dat hulle na twee jaar sal terugkeer. In Jerusalem het alles nog normaal gelyk, want ’n nakomeling van Dawid, Sedekia, was koning. In die stad het almal nog met hulle gewone lewe aangegaan en die tempel het gestaan en die offerdiens is onderhou. Hulle sou teruggaan, al moes hulle ’n rebellie teen die onderdrukkers in Babel voer, so het die valse profete hulle aangemoedig.

Jeremia kry berig van wat die gesindheid in Babel is en hy is hewig ontsteld oor die onrealistiese verwagting. Hy sê vir die ballinge en vir hulle valse profete wat God se woorde is. God sê: “Ék het julle weggevoer na Babel!” Die Here se manier van doen is dikwels vir ons met die eerste ervaring daarvan, vreemd en onverstaanbaar. Tog kan ons daaraan vashou dat Hy volkome in beheer van alles is, watter onaangename ervaringe ons ook al beleef.

Dieselfde God wat hulle weggevoer het, gee aan hulle ’n vaste belofte: “Ek sal presies oor 70 jaar vir Babel straf, julle onder my sorg neem en julle bymekaar maak en terugbring na julle vaderland.”

Die effek van Jeremia se brief is nie vertroostend nie, maar eintlik vernietigend vir die ballinge. Oor 70 jaar ... Nog 70 jaar hier! Die valse profete se boodskap is baie meer aanvaarbaar: oor 2 jaar! Dit kan nog, maar om te dink ek sien my ouers nooit weer, of my familie of my verloofde of my land of die tempel van die Here. Dan glo ek liewer die profete in Babel. Maar die Here leer dat die mense wat nou in Juda agtergebly het deur swaard, hongersnood en plae geteister sal word en ’n bespotting vir die volke sal wees. Hulle is soos slegte vye wat onbruikbaar is.

God weet wat Hy vir die ballinge beplan. Hy sê dit ook en in die “Ek weet wat Ek vir julle beplan”, word die “weet” baie sterk beklemtoon! Hy wil nie die ballinge seermaak nie, maar in die 70 jaar sy tug oor die volk uitoefen, ’n nuwe begin maak, hulle lei tot ware bekering. Daarom moet hulle vashou aan die hoop wat God gee. Hulle moet téén hoop óp hoop vertrou, soos wat Abraham dit gedoen het (oa toe hy op was om Isak te gaan offer). Sewentig jaar is kort in die oë van die Here, maar dit is die leeftyd van drie geslagte. Wie bly hoop en elke volgende geslag laat vashou aan die hoop, het ’n vaste punt van hoop. Die ballinge kan maar die tyd aftel: nog 40 jaar, nog 30, 20, 10, nog net vyf. Nou is dit die tyd! God sal hulle bymekaarmaak en terugbring op sy tyd. God bepaal die tyd waarop die hoop werklikheid sal word. Daar mag egter nie valse hoop wees nie.

Hoop is so belangrik vir die ballinge om te kan doen wat God hulle beveel.

God se beloftes is soos die saad van hoop wat klaar daar is, maar wat deur volharding moet groei en sterker word. Met die koms en sterwe en opstanding en hemelvaart van Christus het daar vir ons ook hoop aangebreek. Ons kan ook van 70 praat, maar dan nie letterlik nie. Tien en sewe was die volheidsgetalle in die Bybel en 10x7 is die tyd van volheid.

Ons hoop op die wederkoms is net so belangrik om te kan doen wat God ons beveel terwyl ons op aarde lewe. Hoop is om verseker te weet dat Christus wat reeds gekom het, wat sy belofte in die Ou Testament van die Messias wat sou kom, vervul het, dat hierdie Christus weer sal kom en alles nuut sal maak: Ons en die nuwe hemel en aarde. Wie nou voel hy/sy is in ballingskap mag vashou daaraan dat God verseker weet wanneer Hy sal kom om sy vyande te straf en ons by ons ewige bestemming uit te bring.

2.  Bevorder die belange van julle gemeenskap!

Terwyl die ballinge vashou aan die hoop, moet hulle die belange van die gemeenskap bevorder. Hulle moet dus die ballingskap aanvaar en nie net vol heimwee verlang na die ou dae nie.

Hulle moet bou en plant en kinders kry en vermeerder.

Hulle moet ’n gemeenskap bou wat na 70 jaar sterk in die geloof is, suiwer in hulle manier van lewe, en dan teruggaan na hulle eie land. By God werk dit dikwels so dat ’n geleentheid om ’n nuwe begin te maak, kan lei tot ’n sterk gemeenskap met vaste beginsels wat goed gemotiveer is. Toe die Israeliete Kanaän binnegegaan het, het hulle lande gekry wat reeds geploeg was, wingerde wat druiwe gedra het, olyflanings, huise wat klaar gebou was, maar hulle het hierdie gawes deur die eeue vertrap.

Nou moet hulle deur selfwerksaamheid ander karaktereienskappe ontwikkel. Hulle moet self plant en bou en so met die basiese dinge begin. God sal hulle beskerm en lei en selfs in die vreemde kan hulle, hulle huise aan Hom wy en die eerste vrugte van die oes aan Hom gee. Hulle kan kinders hê en ’n gesonde gemeenskap bou.

Die ballinge het merkwaardige vryheid gehad. Hulle kon vry beweeg, ’n normale lewe lei, behalwe dat hulle nie na Juda kon terugkeer nie. Hulle was die goeie vye! Deur hulle werk kan hulle die land van die Babiloniërs help herstel wat deur die lang oorlog teen die Assiriërs verwoes is. Die feit dat hulle kon trou, sonder dat hulle ouers (wat dalk agtergebly het) vir hulle vrouens gekies het, is simbool van hulle nuwe geleenthede wat hulle kan benut. Hulle kan ’n nuwe leefwyse begin!

Maar nie net plant en bou en kinders hê nie.

Hulle kan in die vreemde bid, en hulle móét bid vir die vrede en voorspoed van die stad. Dit is ’n absoluut merkwaardige opdrag en die enigste in die Ou Testament waar opdrag gegee word om vir vyande en ongelowiges te bid. In die Nuwe Testament beveel Jesus dit in die Bergrede, Paulus vra in Romeine 12:21: oorwin die kwaad deur die goeie (vgl ook Tit 3:1-3; 1 Pet 2:18). God bemoedig hulle om te bid en belowe Hy sal luister. Die volk het gedink God is nie in ’n vreemde land nie en jy kan Hom nie in die vreemde soek en tot Hom roep nie. Nou leer Jeremia hulle dat God grense deurbreek en dat die vreemde land nie noodwendig onrein is nie. As hulle die belange van die stad bevorder, is hulle tegelyk ook besig om hulle eie belange as nuwe geloofsgemeenskap te bevorder.

God se doel met die ballingskap was om hulle vir Hom af te sonder en sterk te maak, maar ook om hulle bloot te stel aan die vreemde om gevorm te word. Hulle kry daarby ’n missie om God se Koningskap in die vreemde te proklameer.

Wie hierdie opdrag uitvoer, ook in die omstandighede van vandag wat vir ons vreemd is, word bevry van selfbejammering en ’n passiewe gesindheid, negatief en nie lus om alles te gee nie. God gee aan hulle iets om voor te lewe, al weet hulle, hulle sal self nie lewend uit die ballingskap kom nie: hulle kan plant en bou en so entrepreneurs en ondernemers in die vreemde word. Hulle kan deur intensiewe voorbidding vir die heidense stad en die ongelowiges, hulleself geestelik verryk. As hulle die vestiging in Babel aanvaar, dan hou die Here sy verhouding met hulle in stand ten spyte daarvan dat hulle ver van die tempel en die heilige land af is.

Hulle kan bid, God soek en Hom vind.

Die klem verskuif van ’n formalistiese godsdiens na ’n intiem persoonlike verhouding met God. So leer hulle nuwe wyses van aanbidding om God in die Gees en in waarheid te aanbid.

Die wonder vir die opkomende geslagte is dat Jeremia hierdie beloftes op skrif gestel het. Sy brief kan bewaar word dwarsdeur die 70 jaar en elke keer weer moed aan die volgende geslagte gee.

Wat sê dit vir ons wat ná die koms van Christus lewe?

Die lyn van die geskiedenis loop so: Die ballinge het na ongeveer 70 jaar in die vreemde teruggekeer en in die stukkende land weer geplant en huise gebou, selfs die tempel herbou. Maar die bekering was van korte duur. In Maleagi se tyd is hulle maar weer die slegte vye.

Die ware tempel, die Christus Self, moes afgebreek word om te doen wat die ballingskap nie kon doen nie. Hy het met sy opstanding ware bevryding uit die ewige ballingskap van die dood gebring. Hy het selfs sover gegaan om elkeen wat in Hom glo saam met Hom uit die dood op te wek en saam met Hom laat opvaar na die hemel.

Maar Hy het ons nie onmiddellik ewig daar laat woon nie. Ons moes eers terug na die wêreld om ’n nuwe gemeenskap met Christus as Hoof te bou. Daarom is ek en jy hier, maar hierdie wêreld is nie ons woning nie. Ons het ’n lewende hoop dat ons òf by ons sterwe òf by die onverwagse wederkoms van Christus, onmiddellik by Hom sal wees.

Hierdie hoop moet ons vashou. Ons is nie bloot stof wat weer stof sal word nie. Ons het ’n ewige bestemming. Wie aan hierdie hoop nie vashou nie, sal in die grootste pessimisme en selfbejammering en verbittering verval.

Maar terwyl ons hierdie hoop vashou, moet ons die belange van ons samelewing bevorder. En ons het ’n ongemaklike samelewing. Dinge het drasties verander en ons worstel om te weet wat ons rol hierin is. Dalk is die misdaad- en verkragtingsberigte so neerdrukkend dat ons dink aan padgee uit hierdie land. Dan is die boodskap van Jeremia 29 steeds vir ons. Die Here se manier van doen is dikwels vir ons, wanneer ons dit op ’n nuwe manier ervaar, vreemd en onverstaanbaar, maar Hy is ook hierin altyd volkome in beheer.

Wat sê dit vir ons oor ons verblyf nou op hierdie plek? Twee dinge: Werk en hoop. Hou vas aan die hoop op Christus se koms en al die ander beloftes, veral die belofte dat die Heilige Gees ons sal lei. Maar bou en plant en bid en soek God en maak so jou aardse lewe vol betekenis.

·        Jongmense, God sal julle hier gebruik om entrepreneurs en kreatiewe denkers te wees, wat die belange van die hele land bevorder.

·        Ons hoogs bejaardes kan nog bid vir vrede en voorspoed, selfs vir wie hulle as God se vyande beskou. Hulle kan die boodskap van God se beloftes vir die volgende geslagte helder en duidelik oordra en so die volgende geslagte se hoop versterk.

·        Ons moenie net kritiseer nie, maar betrokke raak by die plekke waar daar geleenthede is, selfs by die plaaslike, provinsiale en landsregering.

·        Ons moet harder werk by ons werkplekke wat nou groter behoefte aan kreatiewe aksie en ondernemingskap het.

Want deur die belange van ons samelewing te bevorder, bevorder ons ook die belange van die kerk van Christus. Ons het immers die Heilige Gees om ons in alles te begelei. So kan ons meehelp om, waar land, werksplek en samelewing deur swak bestuur en korrupsie en ander faktore agteruitgegaan het, weer op te bou .

Hierdie nuwe begin, anders as waaraan ons gewoond was, sal tot versterking van ons persoonlike verhouding met die Here lei. Dit sal nuwe karaktereienskappe by ons ontwikkel en ons sal nie vassteek by heimwee na die verlede nie. Ons sal die kwaad deur die goeie oorwin.

Dit geld ook vir almal wat terminaal siek is: God laat daardeur sy krag, wat in ons swakheid werk, deurbreek en sigbaar word. En dit alles is nie soetsappige toesmeerstories nie. God het, soos met Jeremia se brief, dit alles vir ons in die Bybel gesaghebbend gegee.

Slot

God se beloftes is soos die saad van hoop wat klaar daar is. Hoe sterker ons vashou aan die sekerheid van sy wederkoms, hoe sekerder sal sy wederkoms vir ons nader kom. Terwyl ons vashou aan die hoop wat God gee, moet ons die belange van ons omgewing bevorder. Plant en bou en neem inisiatief en bid vir almal en soek die Here. Hy sal Hom laat vind!

Amen

In tye van verandering moet ons doelbewus ons vertroue in die Here plaas

Genesis 49v29 – 50v26 Teksvers Genesis 49v17d

Liturgie  16 Okt. 2011

na Votum Ps. 1 v 1 & 2  (OAB)

Na Wet Ps. 19 v 1 & 4  (OAB)

Na gebed Ps. 66 v 1 & 7  (OAB)

Slotsang Ps. 84 v 1 & 6 (OAB)

Geliefde gemeente,

Elke mens word in hierdie lewe aan verandering blootgestel. In Suid-Afrika het ons die afgelope paar jare 'n oormaat van veranderings beleef. Hierdie veranderings bring by baie mense groot onsekerheid. 'n Mens hoor hierdie onsekerheid in vrae wat ons vra:

?        Gaan ons nie maar dieselfde paadjie loop as Zimbabwe nie?

?        Is daar nog vir ons kinders 'n toekoms in hierdie land?

?        Sal ons as die Kerk van die Here nog in Suid-Afrika geleentheid gebied word om met ons werk voort te gaan?

Naas al die veranderings wat in ons land plaasgevind het, vind daar dikwels ook drastiese veranderings in mense se persoonlike lewens plaas. Wanneer 'n mens byvoorbeeld jou werk verloor, of jou gesondheid verswak, of iemand naby aan jou sterf, verander jou lewe drasties en ontstaan daar by jou vrae oor die toekoms.

Watter leiding gee God in sy Woord aan ons om Hom steeds te dien in tye van verandering? In die gedeelte wat ons vandag gelees het, het ons gehoor hoe Josef se broers aan verandering blootgestel was. Nadat hulle saam met hulle pa uit Kanaän na Egipte getrek het en in die Gosenstreek kom bly het, was hulle baie dankbaar dat Josef nie op hulle wraak geneem het oor alles wat hulle hom aangedoen het nie. Hulle kon vir baie jare rustig met hulle lewe daar in die Gosenstreek voortgaan.

Toe sterf hulle pa en skielik verander hulle hele situasie. Hulle besef dat dit dalk nou juis die geleentheid was waarvoor Josef gewag het. Nou kan hy hulle en hulle kinders laat doodmaak. Hulle pa, vir wie Josef ontsag gehad het, is nie meer daar nie en niks hou Josef dus terug om wraak te neem nie. Hoor wat vra hulle in Genesis 50:15:

"En as Josef nog steeds 'n grief teen ons het en ons nou gaan terugbetaal vir al die kwaad wat ons hom aangedoen het? "

Hulle vrees blyk duidelik uit die boodskap wat hulle vir Josef stuur. Die boodskapper moet hom daaraan herinner dat hulle pa gesê het dat Josef hulle moet vergeef vir wat hulle gedoen het, en hulle verklaar hulself bereid om Josef se slawe te wees (Gen. 50:17-18).

Was die optrede van die broers verkeerd? Was hulle vrees ongegrond? Hoewel 'n mens verstaan dat hulle erg bekommerd was oor wat nou gaan gebeur, moet 'n mens nie vergeet wat vooraf alles gebeur het nie. Josef het reeds aan hulle die versekering gegee dat hy nie gaan wraak neem nie. Hy het vir hulle verduidelik dat God die kwaad wat hulle gedoen het, vir sy volk ten goede gebruik het, Soos ons in Genesis 45v5-8 hoor:

⁵Maar julle moet nou nie sleg voel of bang wees omdat julle my verkoop het nie, want God het my voor julle uit gestuur om lewens te red. ⁶Dit is nou maar die tweede jaar van hongersnood in die land. Daar lê nog vyf jaar voor waarin daar nie geploeg of geoes sal word nie. ⁷God het my voor julle uit gestuur om vir julle ’n oorblyfsel in hierdie land te laat oorbly, om julle aan die lewe te hou en sodat baie aan die dood sal ontkom. ⁸Dis nie júlle wat my hierheen gestuur het nie, maar God.

Die feit dat hulle iemand na hom gestuur het om vir hulle lewe te pleit, openbaar dus duidelik dat hulle Josef nie vertrou het nie. 'n Mens sou hulle wantroue in Josef nog kon verstaan, want Josef was maar net 'n mens en hy kon sy beloftes aan hulle verbreek en hulle laat doodmaak het.

Daar is egter nog ’n aspek wat ons in gedagte moet hou. Jakob se versoek om die familiegraf in Kanaän begrawe te word. Hiermee bevestig Jakob sy absolute vertroue en geloof in God se beloftes. God het ’n eie vaderland belowe en met hierdie versoek reik Jakob vooruit om deel daarvan te wees. Jakob se seuns openbaar egter nie dieselfde vertroue in God se beloftes nie, ten spyte daarvan dat hulle bely dat hulle Hom dien.

Hulle optrede openbaar dat dit nie net vir Josef is wat hulle wantrou nie. Die Here het so pas deur hulle vader Jakob aan hulle en hulle nageslagte baie spesifieke seëninge toegese en tog tree hulle op asof hulle nie die beloftes ontvang het nie.Nog erger! Hulle tree op of die Een wat aan hulle die beloftes gemaak het, nie betroubaar is nie en nie die vermoë het om sy beloftes gestand te doen nie. Hulle optrede wys dat hulle die Here wantrou!

Geliefdes, ons moenie dat verandering en onsekerhede in ons lewe ons by daardie punt bring dat ons nie die Here vertrou nie.

Kom ons stel dit positief:

In tye van verandering moet ons doelbewus ons vertroue in die Here plaas.

Hoe kan ons doelbewus ons vertroue in die Here plaas?

 (1) Ons kan dit doen deur eerstens te onthou dat God in tye van verandering vir ons omgee en dat Hy altyd betroubaar is teenoor ons. Ons moenie in tye van verandering soos Josef se broers optree nie, so asof die Here ver buite ons situasie staan en nie by ons lewens betrokke is nie.  Ons weet immers hoe betrokke God by ons lewens is. Ons weet dat Hy deur sy Seun in ons wêreld ingekom het en dat HY met sy offer aan die kruis en sy oorwinning oor die dood ons sy kinders gemaak het.

God se omgee vir ons en sy trou teenoor ons staan vas en dít is vir ons 'n vaste fondament wanneer dinge onseker raak in tye van verandering.  Josef het gehuil oor sy broers hom gewantrou het (vgl. vers 17). Hoe hartseer is dit nie as ons God wantrou nie!

Omdat ons weet dat God vir ons omgee en dat ons Hom kan vertrou weet ons dat:

(2) ons verder ons vertroue doelbewus in die Here kan plaas deur erns te maak met sy beloftes.

Ek moet sy beloftes ken en ek moet verstaan wat dit vir my inhou in die tyd van verandering. So moet ek byvoorbeeld weet wat dit beteken wanneer die Here beloof dat Hy altyd by sy kinders is. Ons is sy kinders op grond van die soenverdienste van Jesus Christus. Die genade in Jesus Christus kom van God af en Hy is getrou daarom kan ons Hom ook vertrou om vir ons, sy kinders te sorg.

Ek moet weet dat dit nie beteken dat alles met my in tye van verandering voorspoedig sal gaan nie. Ek moet egter ook weet wat dit wel beteken dat Hy beloof dat Hy altyd by my is:

•   Omdat Hy by my is, sal ek van Hom die krag kry om dit wat met my in die tyd van verandering gebeur, te kan dra.

•   Omdat Hy by my is, sal Hy aan my die vermoë gee om te wag totdat die onsekerheid wat saam met die verandering kom, verbygaan.

•   Omdat Hy by my is, weet ek dat Hy my deur sy Woord en Gees in die onseker tyd sal lei in my besluite en optrede.

•   Omdat Hy by my is, is ek seker dat Hy sal sorg dat alles, (ook die terugslae wat ek mag ervaar) vir my ten goede mee werk.

God se beloftes is nie net vir die hier en nou nie. Dit is ook ’n belofte van ’n ewige vaderland waar ons altyd by God sal wees sonder al die verdriet en hartseer van hierdie wêreld. Selfs al gebeur die ergste en ons moet doodgaan, dan weet ons dat ons nog steeds by God sal wees.

(3) Om net te weet wat die beloftes van die Here vir my beteken is ongelukkig nie genoeg nie. Om doelbewus ons vertroue in die Here te plaas, vereis dat ons in tye van verandering ook met ons dade ons vertroue in die Here moet plaas. My optrede moet wys dat ek werklik die Here vertrou.

Josef se broers het 'n mooi belydenis uitgespreek, Hulle het bely dat hulle dieselfde God as Josef dien soos ons hoor in Genesis 50:17.  “Ons dien ook die God van u vader.” Hulle optrede het egter hierdie belydenis weerspreek. Hulle dade het getuig dat hulle God nie vertrou nie.

Om dus te sê dat ek weet dat die Here betroubaar is en dat Hy vir my omgee, en dat ek sy beloftes ken en dat Hy my sal bystaan in tye van verandering is een ding. Die vraag is geliefdes: “wys my optrede dat ek werklik op die Here vertrou?” Dit is iets anders om volgens dit wat jy weet en bely, op te tree. Jou dade kan maklik jou belydenis weerspreek.

Kom ons kyk na twee praktiese voorbeelde van optredes wat openbaar dat ons die Here nie vertrou nie:

•  Wanneer ons as gelowiges in 'n tyd van verandering slegs 'n "sit-en-wag-houding" inneem, wys ons dat daar by ons 'n gebrek aan vertroue is.

As ek die Here vertrou, sal ek besef dat ek juis in 'n tyd van verandering deur God geroep word om op te tree. Met die Woord as rigsnoer en in afhanklikheid van die Gees,  moet die gelowiges biddend leiding gee. Ons moet gebruik maak van die geleenthede om deel te neem aan die proses van verandering.

Is daar nie by te veel van ons 'n "sit-en-wag-houding" nie? Wag ons nie voortdurend dat ander iets doen om die situasie te verbeter nie, terwyl die Here dalk vir ons die insig, vermoë en geleentheid gee om op te tree? Ek moet met my optrede vir diegene om my wys dat ek die Here vertrou.

•   Die tweede voorbeeld van gelowiges wat in hulle optrede wantroue in die Here openbaar, is wanneer hulle in 'n tyd van verandering voortdurend sug en kla en na die verlede verlang, die verlede toe alles so vas en seker was. 'n Mens dink aan Gideon. Toe die Here aan hom die versekering gee dat Hy by hom is, kla Gideon dat dit wel in die verlede so was, maar dat dit nou nie meer so is nie (Rigters 5:13).

Toe die Here vir Gideon verseker dat Hy aan hom die krag sal gee om die Israeliete uit die mag van die Midianiete te verlos, sug Gideon dat hy dit nie kan doen nie, want hy kom uit die geringste familie (Rigters 5:15).

Die Here sê vir ons in Pred. 7:10:

Moenie sê in die ou dae was dit beter as nou nie; dit is nie uit wysheid dat ’n mens so sê nie.

Sugtende en klaende mense en mense wat net altyd na die verlede verlang, maak almal om hulle lam!

Daarteenoor vra die Here juis van sy kinders om vanuit die sekerheid wat hulle by Hom vind met hulle optrede aan ander moed te gee. Dink maar aan die voorbeeld van Paulus op sinkende skip wat die ander aangespoor het om iets te eet sodat hulle krag kan kry vir dit wat vir hulle voorlê.

Deur ons voorbeeld moet ons die ander aan spoor om in die verandering die Here te vertrou en aan Hom gehoorsaam te wees.

SLOT

Josef se broers het die verandering in hulle omstandighede nie goed hanteer nie. As 'n mens mooi daaroor dink, was hulle optrede eintlik skokkend. Vir Josef was hulle optrede so 'n groot skok dat hy daaroor gehuil het.

Wat doen ons in tye van verandering?

Kom laat ons doen wat die Here van ons vra. Kom laat ons met die krag van die Heilige Gees doelbewus ons vertroue in die Here plaas.

•   In tye van verandering moet ons onthou dat

  God vir ons omgee en dat Hy altyd betroubaar is teenoor ons.

•   Kom ons maak seker dat ons sy beloftes ken en dat ons verstaan wat dit vir ons beteken in tye van verandering.

•   Kom ons vertrou die Here deur nie in verandering passief te wag en te kyk wat gaan gebeur nie, maar deur in afhanklikheid van die Here, leiding te gee.

•   Kom ons vertrou Hom deur nie ander lam te maak met 'n gekla en gesug nie en nie gedurig na ons verlede terug verlang nie.

•   Kom ons spoor ander met ons optrede aan sodat hulle ook in tye van verandering die Here vertrou en Hom gehoorsaam.

Kom ons plaas doelbewus ons vertroue in die HERE.

AMEN

Niks kan in hierdie wêreld vir ons blywende geluk gee nie, slegs God kan dit doen.

9 Okt. 2011

Skriflesing Pred. 2 Teksvers Pred. 2v10&11

Liturgie

na Votum Ps. 48 v 1 & 3  (OAB)

Na Wet Ps. 119 v 1  (OAB)

Na gebed Ps. 119 v 39  (OAB)

Slotsang Ps. 46 v 1 & 6 (OAB)

Inleiding

Het u al ooit vir die grootste leuen in hierdie wêreld geval? As ek maar net ’n miljoen kan kry of wen dan sal ek gelukkig wees! As ek maar net genoeg geld het sodat ek nie meer so hoef te sukkel nie, dan sal ek gelukkig wees. As ek genoeg geld het dan kan ek bekostig om soveel plesier te hê as wat ek wil. As ek genoeg geld het dan kan ek koop wat my hart begeer. Dan kan ek daardie huis bekostig wat ek nog altyd wou gehad het. Ons dink ons so dikwels dat geld die sleutel tot geluk in hierdie lewe is. Die groot vraag is egter: “kan geld werklik vir ons blywende geluk kan verskaf?”

Hier in ons teks hoor ons hoe die Prediker (wat volgens die beskrywings in die boek Salomo is) ook geluk nagejaag het. Daarin vind ons sy soeke na geluk en die rede waarom hy dit nie gevind het nie. Daarna gaan ons ook hoor waar ons ware blywende geluk kan vind. In die eerste plek gaan ons nou stilstaan by Salomo se soeke na geluk.

Die soeke na geluk

Salomo wou bepaal hoe hy blywende geluk kon vind en daarom het hy ’n eksperiment uitgevoer om te bepaal hoe hy blywende geluk kon vind. In die eerste plek het hy plesier probeer soos ons hoor in Pred. 2v1:

Ek het by myself gedink: laat ek my oorgee aan plesier, laat ek die lewe geniet!

Dit het egter nie geslaag het nie soos ons hoor in Pred. 2v1b&2

Maar ook dit het niks opgelewer nie. Van lag moes ek sê: dis sinloos, en van plesier: wat bring dit?

Toe dit nie slaag nie het hy drank oorweeg soos ons hoor in Pred. 2v3:

Ek het gewonder wat sal gebeur as ek my aan wyn oorgee maar tog nog op soek bly na wysheid, as ek soos ’n dwaas leef totdat ek vasgestel het wat die beste is waarmee ’n mens hom sy lewe lank in hierdie wêreld besig kan hou.

Hierin kan ons sien dat hy nie maar net homself onnadenkend aan lewe van plesier en drank oorgegee het nie, maar dat hy werklik besig was om te probeer uitvind of mens daardeur blywende geluk kon vind, daarom sê hy dat hy bly soek het na wysheid.

Die volgende ding wat Salomo getoets het was om groot bouprojekte aan te pak. Hy het huise gebou het en wingerde aangeplant. Hy het tuine en parke aangelê waarin hy allerhande bome en vrugte bome geplant het. Hy het die nodige damme aangelê wat water vir die tuine moes verskaf. Verder het hy ook genoeg slawe en slavinne aangeskaf wat na al die werk moes omsien. Hy het besittings opgegaar en ook baie geld bymekaar gemaak soos ons hoor in Pred. 2v8a:

Ek het vir my silwer en goud opgegaar wat ek gekry het van konings en provinsies.

Verder het hy gesorg vir genoeg ontspanning soos ons hoor in Pred. 2v8b:

Ek het vir my sangers en sangeresse gewerf, talle mooi meisies met wie ek die lewe kon geniet.

Omdat hy dit kon doen, het hy alles vir hom gekry wat sy hart begeer het soos ons in Pred. 2v10 hoor:

Alles wat ek begeer het, het ek my veroorloof; ek het my geen plesier ontsê nie.

Dit laat mens dink aan die ryk filmsterre met hulle groot weelderige huise daar in Hollywood. Die groot partytjies wat hulle hou en al die meisies wat in sulke klien bikini’s daar om die swembad rondloop.

Dit bring ons maar net weereens by die vraag: “kan geld, werklik geluk koop?” Ons moet egter mooi dink voordat ons te vinnig “nee” antwoord omdat ons weet dat dit die regte antwoord is. Salomo het tog ook tot daardie slotsom gekom het soos ons hoor in Pred. 2v11:

Maar toe ek goed nadink oor alles wat ek gedoen het en oor alles waarmee ek my met soveel sorg besig gehou het, het ek gesien dat alles niks  was, ’n gejaag na wind. In hierdie wêreld bevredig niks nie

As ons doodeerlik met onsself is, dan sal ons erken dat ek ook graag so ’n miljoen of twee op die Lotto sal wil wen (selfs al speel ons nie Lotto nie, en dalk koop ek maar so dan en wan ’n Lottokaartjie). Is die denke dat geld geluk kan koop, nie maar die rede waarom soveel mense vir geldslenters gevang word nie en dan al hulle reserwefondse daardeur verloor? Is dit nie die rede hoekom ons soms so maklik ons swaarverdiende geld op riskante beleggingskemas waag nie?

Dit is eers wanneer ons die werklike rede verstaan waarom geld en rykdom nie geluk kan koop nie, dat ons verlos sal word om na rykdom te smag. Dit help nie ons staan net stil by vers 11 omdat Salomo gesê het dat die soeke na rykdom maar net ’n gejaag na wind is nie. Dit help selfs nie eens as ons ’n paar voorbeelde ophaal van die superrykes in ons wêreld wat ten spyte van al hul rykdom sielsongelukkig is nie, want daar is ook ryk mense wat wel gelukkig is. Rykdom en plesier is opsigself nie boos en verkeerd nie (ons gaan later stilstaan waarom nie). Vervolgens gaan ons nou stilstaan by die rede waarom geld en rykdom op hul eie nie geluk kan verskaf nie.

Geld en rykdom kan op hul eie nie geluk verskaf nie

Waarom het Salomo tot die slotsom gekom dat alles waarmee hy homself met soveel sorg besig gehou het, op niks uitgeloop het nie. Waarom was dit ’n gejaag na wind? Hy het wel gesê dat wysheid beter as dwaasheid is soos ons hoor in Pred. 2v14a:

Die wyse weet wat hy doen, vir die dwaas is daar net donkerte

Maar tog kom hy tot die slotsom dat selfs wysheid ook nie kan help nie, want so sê hy vir ons in Pred. 2v14b:

maar dit weet ek: een en dieselfde lot tref albei.

In Pred. 2 v 16 hoor ons die rede:

Die wyse sal net so min as die dwaas altyd onthou word. In tye wat kom, word alles vergeet. Die wyse sterf net soos die dwaas!

Die wyse sterf net soos die dwaas! Salomo was baie ryk en wys soos ons hoor in Pred. 2v9:

Ek was magtiger en ryker as almal voor my in Jerusalem. My wysheid het my goed te pas gekom.

Ten spyte van sy rykdom en wysheid kon hy nog steeds nie die straf vir die sonde ongedaan maak nie. Die wyse sterf net soos die dwaas. Met die sondeval is die mens uit die Paradys verban en is die mens aan die straf vir die sonde onderwerp, naamlik die dood. Met al die rykdom en wysheid van hierdie wêreld kan die mens nie die gevolge van die sondeval ongedaan maak nie! Die wyse sterf net soos die dwaas!

Is dit dan verkeerd om die lewe te geniet en is rykdom verkeerd? Nee geliefdes, rykdom opsigself is nie verkeerd nie, solank mens besef dat dit ’n gawe van God is soos ons ook hoor in Pred. 2v24:

Dit is nie aan die mens self te danke dat hy kan eet en drink en onder al sy arbeid nog die goeie kan geniet nie. Ek het ingesien dat dit ’n gawe uit die hand van God is.

Dit is slegs wanneer die soeke na rykdom en plesier ’n doel opsigself word, dat dit ’n gejaag na wind word. Wanneer mens jou geluk in rykdom en plesier soek, dan vind mens dat leeg en sinloos word. Sonder God word die lewe ’n gejaag na wind. Dit is net by God waar mens ware geluk en vrede kan vind.

Waar vind ons dus ware en blywende geluk?

Ons vind ware en blywende geluk alleen by God. Sonde veroorsaak dat ons van God afgeskei raak en wanneer ons van God geskei is, raak die lewe sinloos en leeg. Sonder God is die lewe ’n gejaag na wind. Dit is slegs deur Jesus Christus wat ons God weer kan vind omdat Hy alleen weer vir ons die lewe wat ons verloor het kan teruggee soos ons hoor in Joh. 11v25:

“Ek is die opstanding en die lewe. Wie in My glo, sal lewe, al sterwe hy ook

In Joh. 14v6 hoor ons dat Jesus die enigste weg tot die Vader is:

“Ek is die weg en die waarheid en die lewe. Niemand kom na die Vader toe behalwe deur My nie.

Samevatting

Deur die boek Prediker wys die Here vir ons watter lewenspad na leegheid lei en help Hy ons om te ontdek wat die ware doel met die lewe is. Hierdie kennis kan ons beskerm teen die leegheid wat daar in ’n lewe sonder God is. Hy leer vir ons dat dinge soos kennis, geld, plesier, werk en gewildheid geen betekenis het nie.  Ware bevrediging kom as ’n mens weet dat die dinge wat ons doen, deel van God se plan vir ons lewens is.  Deur sy lewende Woord in die boek Prediker help die Here ons om ons te bevry van ons ewige sug na mag, goedkeuring en geld én kan ons ook daardeur nader na God gebring word.

Geliefdes moenie geluk by verkeerde plekke soos plesier en rykdom soek nie. Laat ons eerder ons geluk by die Here in Jesus Christus soek, want niks kan in hierdie wêreld vir ons blywende geluk gee nie, slegs God kan dit doen.

Amen

Jesus Christus het ’n ware menslike natuur aangeneem sodat Hy tussen ons en die straf vir ons sonde kan staan

Fil. 2 v 5 tot 11 & 2 Kor. 5 v 11 tot 21 ; 

Sondag 14 Heidelbergse Kategismus

Teksverse Fil. 2 v 7 & 2 Kor. 5 v 21

18 Sep. 2011 (RB)

Lof-Psalm Ps. 92 v 1(OAB)

Na Wet Ps. 38 v 1 (OAB)

Na Gebed Ps. 38 v 17 (OAB)

Slotsang Ps. 130 v 1 & 2 (OAB)

 

SONDAG 14

35  Vraag:  Wat beteken:  wat ontvang is van die Heilige Gees, gebore is uit die maagd Maria?

Antwoord:  Dat die ewige Seun van God, wat ware en ewige God is (a) en bly (b), die ware menslike natuur uit die vlees en bloed van die maagd Maria (c) deur die werking van die Heilige Gees aangeneem het (d).  So is Hy tegelykertyd die ware nakomeling van Dawid (e), in alles aan sy broers gelyk (f), behalwe die sonde (g).

(a) 1 Joh 5:20;  Joh l:l;  17:3;  Rom 1:3, Kol 1:15.  (b) Rom 9:5.  (c) Gal 4:4;  Luk 1:31, 42, 43.  (d) Matt 1:20;  Luk 1:35.  (e) Rom 1:3;  Ps 132:11;  2 Sam 7:12;  Luk 1:32;  Hand 2:30.  (f)  Fil 2:7;  Heb 2:14, 17.  (g) Heb 4:15.

36  Vraag:  Watter nut verkry jy uit die heilige ontvangenis en geboorte van Christus?

Antwoord:  Dat Hy ons Middelaar is (a), en met sy onskuld en volkome heiligheid my sonde waarin ek ontvang en gebore is, voor God bedek (b).

(a) Heb 7:26, 27.  (b) 1 Pet 1:18, 19;  3:18;  1 Kor 1:30, 31;  Rom 8:3, 4;  Jes 53:11;  Ps 32:1.

Inleiding

Die Heidelbergse Kategismus staan as ’n troosboek bekend en tog kan dit so maklik gebeur dat ons dit as ’n vervelige teorie beleef. Dit gebeur wanneer ons byvoorbeeld die leer oor Jesus Christus se menswording slegs teoreties hanteer en nie werklik uitkom by wat dit vir ons beteken nie.

Hoe word ons getroos deur die wete dat Jesus Christus waarlik mens geword het? Eerstens moet ons weet, wat dit is wat ons bely van Jesus Christus se menswording en dan wat beteken dit vir ons. Dit is inderdaad hoe Sondag 14 dit hanteer. Vraag 35 handel oor die menswording van Jesus Christus en vraag 36 verduidelik vir ons hoe ons getroos word deur die wete dat Jesus Christus waarlik mens geword het deur die menslike natuur aan te neem.

In die eerste plek staan ons stil by:

Jesus Christus het mens geword

Die menswording van Jesus Christus is iets wat ons nie werklik ten volle kan begryp nie. Dit bly ’n misterie oor hoe Jesus terselfde tyd volledig God en volledig mens kan wees. Tog verduidelik die Here vir ons so iets daarvan soos ons hoor in Fil. 2v7:

maar Hy het Homself verneder deur die gestalte van ’n slaaf aan te neem en aan mense gelyk te word.

Die sleutelwoord hier, is “aangeneem” en dit is wat ons ook bely “Jesus Christus het die menslike natuur aangeneem”. Daar staan nie dat Jesus Christus wat God is, in ’n mens verander het nie. Nee, Hy het gebly wat Hy was, ’n ware en ewige God, maar terselfde tyd het Hy ook volledig mens geword.

Hierdie menswording het wel beteken dat Hy die heerlikheid wat Hy by sy Vader in die hemel gehad het, tydelik afgelê het en die eerlose kleed van mens-wees aangeneem het soos ons hoor in Fil. 2v8 & 9:

En toe Hy as mens verskyn het, het Hy Homself verder verneder. Hy was gehoorsaam tot in die dood, ja, die dood aan die kruis. Daarom het God Hom ook tot die hoogste eer verhef en Hom die Naam gegee wat bo elke naam is,

Al het Hy van kleed verwissel en onder ons gewoon as ’n mens en selfs as ’n dienskneg, het Hy God gebly en is Hy steeds aanbiddenswaardig tot in ewigheid.

Dit is eers wanneer ons verstaan dat Jesus Christus doelbewus gekies het om ook mens te word dat ons sy liefde kan begin verstaan. Wanneer ons gebore word het ons geen keuse of ons dit wil doen of nie. Christus se geboorte was ’n doelbewuste keuse wat Hy uitgeoefen het. Hierin sien ons sy liefde vir ons raak in sy geboorte. Christus wat God is het doelbewus gekies om ’n eenvoudige mens te word ter wille van ons.

Alhoewel Jesus dus God is en bly het Hy in alle opsigte aan ’n mens gelyk geword met een groot uitsondering. In 2 Kor. 5v21 hoor ons:

Christus was sonder sonde, maar God het Hom in ons plek as sondaar behandel sodat ons, deur ons eenheid met Christus, deur God vrygespreek kan wees.

Christus was sonder sonde sodat Hy as mens ons sonde op Hom kon neem om in ons plek vir ons sondes te betaal. Om die straf te kon dra moes Hy egter ook God wees, want ’n mens kan nie die straf vir die sonde dra nie.

Ons belydenis dat Christus ons vlees en bloed aangeneem het is nie maar net ’n droë leerstuk nie, want dit wys vir ons op Christus se alles opofferende liefde vir ons. Hy het geweet dat toe Hy ons menslike natuur aangeneem het, dit ’n brose en sterflike natuur is. Hy het ook geweet dat Hy aan dié liggaam bitter sou moes ly vir sy uitverkore volk. Tog was Hy bereid om dit te doen uit liefde vir sy bruidskerk.

Jesus Christus het ’n menslike natuur aangeneem. Hy is dus volledig mens uitgesonderd die sonde, maar Hy is terselfde tyd ook volledig God. In hierdie leerstuk is daar geweldig baie troos opgesluit.

Ons word getroos deur die wete dat Jesus Christus mens geword het

Hoe word ons getroos deur die wete dat Jesus Christus mens geword het? In Heb. 2v18 hoor ons:

“Omdat Hy self versoek is en gely het, kan Hy dié help wat versoek word”

Omdat Hy ’n mens geword het, verstaan Hy ons situasie. Geen deel van die menslike lewe is vir Hom vreemd nie. Hy het honger, dors, pyn eensaamheid ens. ervaar net soos wat enige mens dit ervaar. Daarom weet Hy hoe ons voel. Hy weet hoe ons voel wanneer ons moedeloos is. Hy weet hoe ons voel wanneer ons bang en onseker oor die toekoms is wanneer ons oor die nuus hoor dat daar oproermakers is wat meen dat ons grond sonder vergoeding gevat moet word. Hy verstaan wanneer ons, ons bekommer of daar vir ons kinders ’n toekoms sal wees.

In vraag 36 van ons belydenis word die vraag gevra:

Watter nut verkry jy uit die heilige ontvangenis en geboorte van Christus?

Met ander woorde, watter voordeel hou die menswording van Jesus Christus vir ons in? Die antwoord dat Hy ons middelaar is hou vir ons weer eens ontsettend baie troos in. Die wete dat Jesus Christus as middelaar tussen ons en God se straf vir die sonde kom staan, troos ons. Dit sê vir ons dat Christus ons sondes waarin ons ontvang en gebore is voor God bedek met sy onskuld en volkome heiligheid.

Wat beteken dit prakties vir ons? Dit beteken dat ons vergifnis ontvang. Dit is Jesus se geskenk aan ons en dit beteken dat ons voor God kan staan met al ons behoeftes, met al ons swakhede, met al ons tekortkominge sonder dat ons vir God hoef bang te wees. Ek as sondige mens kan voor God in al sy heiligheid kom staan sonder dat ek Hom vrees. Want dit is eers wanneer ek sonder vrees voor God staan dat ek werklik sy liefde kan ervaar soos ons ook hoor in 1 Joh. 4v18:

Waar liefde is, is daar geen vrees nie, maar volmaakte liefde verdryf vrees, want vrees verwag straf, en wie nog vrees, het nie volmaakte liefde nie.

Is dit nie wonderbaarlik dat al my sondes van die verlede, al my huidige sondes en al my toekomstige sondes reeds volkome bedek is met die bloed van Jesus Christus nie? Dit beteken dat ek nie verskonings hoef uit te dink om myself voor God te regverdig nie. Ek hoef nie te probeer om my skuldgevoel met my eie geregtigheid reg te stel nie. Ek hoef nie myself beter te laat voel deur my skuld op iemand anders te pak nie. Ek kan voor God kom staan net soos ek is sonder enige vrees omdat ek in Jesus Christus wat uit liefde vir my mens geword het heeltemal in totaliteit vergewe is.

As ek dus onseker is oor die toekoms, kan ek na God toe kom om vertroosting by Hom te soek. Ek hoef nie enige iets vir God te bewys nie, want Hy het my lief net soos ek is. Ek kan na God toe kom sodat Hy die slawekettings van die sonde kan losmaak en dat ek hiervandaan werklik kan lewe. Ek kan na God toe kom met die ware hoop en vertroue dat ek eendag vir ewig saam met Hom sal wees op ’n plek waar daar geen hartseer trane pyn en lyding sal wees nie.

Wees getroos met die wete dat Jesus Christus ’n menslike natuur aangeneem het en dat Hy tussen ons en die straf vir die sonde kom staan het. Wees getroos met die wete dat ons na God toe kan kom met al ons bekommernisse, hartseer en pyn sonder dat ons vir Hom hoef bang te wees.

Aanvaar Jesus se uitnodiging:

“Kom na My toe, almal wat uitgeput en oorlaai is, en Ek sal julle rus gee.

en ervaar die rus en vrede wat net by God beskikbaar is.

Amen