Die Wet van God is die spieël waarin ons die werklikheid van ons sonde leer ken

Preek Rom. 3 Sondag 2 op 10 Nov. 2013

Tema: Die Wet van God is die spieël waarin ons die werklikheid van ons sonde leer ken

Ps. 42-2 v 1

Ps. 38-1 v 1 & 17

Sb. 15-1 v 1 - 4

Ps. 130-1 v 1 – 4

Sondag 2

3  Vraag:  Waaruit ken jy jou ellende?

Antwoord:  Uit die wet van God (a).

(a) Rom 3:20.

4  Vraag:  Wat eis die wet van God van ons?

Antwoord:  Dit leer Christus ons samevattend in Matteus 22:37-40:  Jy moet die Here jou God liefhê met jou hele hart en met jou hele siel en met jou hele verstand.  Dit is die eerste en groot gebod.  En die tweede wat hiermee gelyk staan:  Jy moet jou naaste liefhê  soos jouself.  Aan hierdie twee gebooie hang die hele wet en die profete (a).

(a) Deut 6:5;  Lev 19:18;  Mark 12:30;  Luk 10:27

5  Vraag:  Kan jy dit alles ten volle nakom?

Antwoord:  Nee (a), want ek is van nature geneig om God en my naaste te haat (b).

(a) Rom 3:10, 20, 23;1 Joh 1:8, 10.  (b) Rom 8:7;  2:3;  Tit 3:3;  Gen 6:5;  8:21;  Jer 17:9;  Rom 7:23.

Inleiding

Ons ly almal aan ’n dodelike siekte! Die probleem is net dat ons dit nie eintlik van self kan agterkom nie. Dit is nie ’n siekte soos griep waar mens duidelik aan die simptome kan voel dat jy siek is nie. Dit is ’n siektetoestand soos byvoorbeeld hoë bloeddruk wat geen simptome wys nie. As die dokter nie jou bloeddruk met ’n bloeddruk apparaat meet nie, kom jy nie sommer agter dat jy aan hoë bloeddruk ly nie. Hierdie siekte is net so, as jy dit nie met ’n eksterne apparaat meet nie, sal jy nie maklik agterkom dat jy daaraan ly nie. Die gevolge van hierdie siekte is egter baie ernstig. As daar nie iets aan gedoen word nie, is daar maar net een uiteinde. Die ewige dood!

Wat is hierdie vreeslike siekte geliefdes?

Dit is die vloek van God wat Hy oor die oor die mensdom uitgespreek het omdat hulle in ’n rebelse sondige opstand teen Hom gerebelleer het. Elke mens wat hieraan skuldig is staan onder doodsvonnis wat deur God in Gen. 2v17 uitgespreek is:

“Die dag as jy van die boom van kennis, goed en kwaad eet sterf jy!”

Alhoewel daar mense is wat dink dat hulle nie aan die vloek onderwerp is nie, is elke mens op aarde skuldig: Rom. 3v10b – 12

^10b“Daar is nie een wat regverdig is nie,

selfs nie een nie.

¹¹Daar is nie een wat verstandig is nie;

daar is nie een wat na die wil van God vra nie.

¹²“Almal het afgedwaal, almal het ontaard.

Daar is nie een wat goed doen nie,

selfs nie een nie.

Die probleem waarmee ons egter hier te make het is dat ons dikwels hierdie vorige teksgedeelte baie onpersoonlik benader. Met ons verstand sê ons baie maklik, ja dit is waar, maar met ons hart aanvaar ons nie werklik dat dit op my persoonlik van toepassing is nie. As iemand vir jou sê dat jy moontlik aan hoë bloeddruk ly gaan ons dit nie sommer meer net so aanvaar nie. Dit is eers wanneer ek by die dokter was en hy my bloeddruk geneem het en op grond daarvan vir my sê dat ek aan hoë bloeddruk ly dat ek dit sal aanvaar.

Hoe weet ons dat ons skuldig staan voor God?

In Sondag 2 van die Heidelbergse Kategismus kry ons ’n goeie riglyn. Daar bely ons met vraag en antwoord 3:

Vraag 3 Waaruit ken jy jou ellende?

Die antwoord is misleidend eenvoudig: Uit die wet van God. Dan kry ons ’n verklaring in vraag en antwoord 4 oor wat die essensie van die Wet van God is, naamlik soos Jesus die wet in Mat. 22:37-40 opsom: Jy moet God bo alles liefhê en jy moet jou naaste soos jouself liefhê. In Vraag en antwoord 5 bely ons dat ons hierdie eenvoudige gebod nie kan nakom nie omdat ons van nature geneig is om God en ons naaste te haat. Soos ek gesê het, misleidend eenvoudig!

Maar as ons werklik by die volle betekenis van hierdie belydenis van ons stilstaan dan is dit nie heeltemal so eenvoudig nie geliefdes! Die saak raak baie ongemaklik, want dit raak my persoonlik. Dit raak ’n aspek van my lewe wat ek liewers nie na vore wil bring nie. Ons wil nie graag hê dat ons sondes en oortredings onder die vergrootglas geplaas moet word nie. Dit is alles in orde wanneer ons na ander se sondes en ellende kyk solank my eie nie deel van die pakket uitmaak nie. In Rom. 3v20b sê God vanoggend vir ons dat die doel van die wet is om juis my sonde aan die lig te bring!

“deur die wet  leer  ’n mens wat sonde  is.”

Daarom gaan ons vanoggend stilstaan by twee aspekte naamlik:

1)    Wat doen die wet van God?

2)    Wat doen die wet van God nie?

Wat doen die wet van God?

Vraag 3 in Sondag twee vra die eenvoudige vraag “Waaruit ken jy jou ellende?” en verskaf dan ’n ewe eenvoudige antwoord “Uit die wet van God”. Solank ons hierdie saak nie as ’n persoonlike saak hanteer nie, bly dit maklik en eenvoudig. Solank dit ander mense se sondes is wat onder die vergrootglas geplaas word is dit maklik. Dit moet net nie na my kant toe kom nie.

Om te keer dat ek onder die vergrootglas geplaas word het ek gewoonlik verskillende verdedigingsmeganismes. Daar is diegene wat sê dat ons tog nie so verknog moet raak aan die wet nie. So het ek byvoorbeeld op ’n keer by iemand gehoor dat hulle van ’n sekere kerk se eredienste hou omdat nie die wet daar voorlees nie. Aan die ander kant gaan ons op “autopilot” wanneer ons wel in ’n erediens is waar die wet voorgelees word. Sodra die ds. die wet begin lees skakel ek af totdat dit verby is. As ek nie toelaat dat die Heilige Gees met my praat deur die wet nie, dan word ek mos nie in die ongemaklike posisie geplaas dat my sondes onder die vergrootglas geplaas word nie.

Nog ’n populêre verdedigingsmeganisme is dat ons, ons goeie hoedanighede voor hou om ons sondes daaragter weg te steek. Ek kom mos gereeld kerk toe. Ek vloek nie en ek drink nie. Kyk net hoe gereeld gee ek iets vir die armes! Noem maar op, daar is baie goeie werke waaragter ek kan wegkruip. Die probleem is dat hierdie strategie soms so goed werk dat ek self nie eers meer eie sondes raak sien! Dit is dan wanneer ek begin dink dat ek so ’n bietjie beter is as ander mense. Dan begin ek so bietjie hooghartig raak en ek begin neersien op die mense om my wat nie aan my maatstawwe voldoen nie. Dan begin ek selfs teenoor God grootdoenerig raak. Kyk net hoe getrou is ek. God kan nie anders as om my te beloon nie.

Dit is op hierdie punt dat ek nie eers meer raaksien hoe liefdeloos ek teenoor God en my naaste is nie! Dit is presies op hierdie punt waar die Jode was toe Paulus die brief aan die Christene in Rome geskryf het. Die Joodse Christene het hulself so ’n bietjie beter as die ander geag. Hulle was mos die uitverkore volk van God aan wie God sy wet gegee het. Is ons nie maar ook in ’n groot mate so nie geliefdes? Ons is mos Doppers wat vashou aan die suiwer woordverkondiging! Ons is so ’n bietjie beter as die ander Christene wat nie saam met ons in die gemeente is nie. Verder is ons nogal baie krities teenoor mekaar wat nie presies met my manier van doen wil saamgaan nie. Paulus skryf vir die Jode wat daardie meerderwaardigheids gevoel het om aan hulle presies te verduidelik wat dit beteken om die wet te hê.

Rom. 3v1

“Het dit dan enige voordeel om ’n Jood te wees, en het die besnydenis enige nut?

In Rom. 3v20 sê Paulus met klem dat geen mens op grond van wetsonderhouding regverdig of onskuldig verklaar sal word nie. Hy voeg daaraan toe: inteendeel, deur die wet leer ’n mens wat sonde is. Die ironie is dat die wet nie in staat is om ’n mens van sonde kwyt te skeld nie soos ons ook bely in vraag en antwoord 5 in Sondag 2.

Kan jy die Here jou God liefhê met jou hele hart en met jou hele siel en met jou hele verstand en kan jy jou naaste soos jouself liefhê?

Antwoord:  Nee, want ek is van nature geneig om God en my naaste te haat.

Dit is by hierdie punt dat ons leer wat die wet nie doen nie.

Wat doen die wet van God nie?

Die wet spreek ons nie vry nie. Dit wys juis daarop dat ons tot die dood toe skuldig is. Voordat ek nie by daardie punt kom dat ek besef dat ek vanweë my sonde tot die dood toe skuldig is nie, is ek nie gereed om God se genade te ontvang nie. Solank as wat ek in eiegeregtigheid agter my eie goeie hoedanighede wegkruip is ek nog besmet met die dodelike siekte. Dan is my eie sonde nog steeds ’n doodsvonnis wat bo my kop hang. Dit help nie dat ek met my mond bely dat ek glo in die genade van Jesus Christus terwyl my dade en lewenswandel net mooi die teenoorgestelde bewys nie! Terwyl ek in hierdie doodstoestand verkeer raak die wet van God my nie aan nie en hoor ek dit nie eers wanneer dit in die kerk voorgelees word nie.

Dit is eers wanneer ek deur die wet aan die hart gegryp word en ek werklik voor die besef staan dat ek tot die dood toe skuldig is dat ek by God se genade kan uitkom. Dit is nie ek wat die wet lewendig maak nie, maar wel die Heilige Gees wat dit doen. Eers as ek nie die Gees bedroef nie, kom ek voor die werklikheid van Rom. 3v20 te staan:

Daarom sal geen mens op grond van wetsonderhouding deur God vrygespreek word nie; inteendeel, deur die wet  leer  ’n mens wat sonde  is

Voordat ek nie by die punt kom dat ek besef dat ek in myself niks kan doen om God se genade te verdien nie, kan ek ook nie deel daarin nie. Eers wanneer ek besef ek is net so skuldig soos die beste voorbeeld van ’n sondige mens wat ek aan kan dink dat ek reg is vir God se genade. Eers wanneer ek vir seker weet en ten volle verstaan dat ek in my wese in rebelse opstand is teenoor God dat ek kan baat vind by sy genade wat Hy in Rom. 3v21-22 aan ons meedeel.

²¹Maar nou het die vryspraak deur God waarvan die wet en die profete getuig, in werking getree. Dit is die vryspraak wat nie verkry word deur die wet te onderhou nie, ²²maar deur in Jesus Christus te glo. God gee dit sonder onderskeid aan almal wat glo. ²³Almal het gesondig, en het nie deel aan die heerlikheid van God nie, ²⁴maar hulle word, sonder dat hulle dit verdien, op grond van sy genade vrygespreek vanweë die verlossing deur Jesus Christus.

Dit is ook nie ’n eenmalige proses nie. Ons word wel net eenmaal vrygespreek en weergebore. Christus het net eenmaal aan die kruis vir ons sondes gesterf. Dit is egter nodig dat ons daagliks daaraan herinner moet word, want anders gebeur dit so maklik dat ek in eie geregtigheid hooghartig word en op grond van my eie verdienste aanspraak maak op God se seën en guns. Dan behels my daaglikse bekering niks meer as dat ek dink dat ek elke dag my sokkies moet optrek sodat ek God se wet kan onderhou. Dit is nie wat dit is nie geliefdes. My daaglikse bekering behels dat ek elke dag besef dat ek uit my eie niks voor God kan verdien nie en dat ek maar net op Jesus Christus se soenverdienste en sy oorwinning van die dood moet staatmaak.

Dit is wat die Heilige Gees deur middel van God se wet vir my doen. Dan leef ek uit God se genade en besef ek dat dit wat ek hoe sukkelend ook al in ooreenstemming met God se wet doen, slegs genade is en dat ek daarom geen rede het om op myself te roem of daarom te dink dat ek beter is as iemand wat ook maar net uit God se genade leef nie. Dan sal ek wanneer ek in ’n ander amp as gelowige geroep word uit God se genade onberispelik leef soos Hy in sy Woord vir ons sê. Kom ons hou vas aan die wete dat die Wet van God die spieël is waarin ons die werklikheid van ons sonde leer ken. Dan sal ons inderdaad ook uit genade die lewe begin leef wat God vir ons beplan het.

Amen